Sağlık Köşesi

Kedilerin gebelik süresi ortalama 58–62 gündür. Doğumdan sonra yavrular en az 2 ay anne sütü emmelidir. Bu sürenin doğru olması anneden yavruya geçen bağışıklık faktörleri, yavru için en önemli olan besin kaynağı olan sütün alınması açısından çok önemlidir.
 

Burada değineceğimiz çeşitli nedenlerle anneden ayrı kalmış 0–2 ay arası bebek kedilerin insan eliyle bakımıdır. Önemli olan ilk konu bebeğin tahmini kaç günlük olduğudur. Annesiz bir yavrunun kaç günlük olduğunu anlamak için göbek kordonuna ve gözlerine bakmamız yeterli olacaktır. Henüz göbek kordonu düşmemiş ve ıslak ise zaten yeni doğmuştur, henüz birkaç saatliktir. Eğer göbek kordonu düşmemiş fakat kuru ise birkaç günlüktür. Yeni doğan yavrunun göbek kordonu ortalama bir haftada düşer. Gözler ortalama 15 günde açılır, iyi bir görüşe ortalama 2 ay da erişilir. Kedimiz henüz 1 haftalık yaştan küçükse günde iki defa batikon kompresi yapılarak göbek kordonunun enfekte olması engellenmelidir. Kordon kuruyunca birkaç gün içinde batikon uygulaması bırakılmalıdır. Göbek kordonu birçok bakteri ve virus tarafından kolayca enfekte edilebilir. Mikroorganizmaların kontaminasyonunu engellemek için yavruya mutlaka steril bir eldiven ile müdahale edilmelidir. Direkt elle temastan kaçınılmalıdır. Ayrıca yeni doğan yavru bu nedenle çok temiz bir yerde bakılmalı, hatta eczanelerde ve veteriner kliniklerinde bulunan hasta altı yatak koruyucu örtülerinden kullanılmalıdır.

Bir diğer önemli husus vücut sıcaklığının sağlanması ve korunmasıdır. Termoregülasyon dediğimiz vücut sıcaklığını kontrol mekanizmaları bebek kedide henüz sağlanamamaktadır. Bunu anne kendi vücut sıcaklığıyla sağlamaktadır. Doğum sonrası yeni doğan yavru ıslak olacağından beden ısısı hızla düşmeye, hypotermi, başlar (ortalama 5 derecelik bir düşüş yaşanır) Hypotermiden korumak için yavru hemen kurutulmalıdır. Bu amaçla bir tutam pamuk ile yuvarlak ve yumuşak manüplasyonlarla yavrunun tüm vücuduna masaj yapılır. Bu işlemden sonra sıcak su konulmuş termofor ya da bir pet şişe içine sıcak su doldurur ve bir havluya sarılarak termofor yavrunun altına konur. Termofor veya sıcak su içeren pet şişe yavruya direk temas ettirilmemelidir. Termofor 3–4 saat ara ile yinelenmelidir.

Temiz ve sıcak bir ortam sağlandıktan sonra sıra uygun beslenmeye gelir. Yeni doğan yavrunun göz kapakları henüz kapalıdır ve kulakları duymaz fakat koku ve tat alma duyuları vardır. Yeni doğan yavrunun henüz emme refleksi güçlü değildir. Doğumdan hemen sonraki ilk 12 saatlik süre içinde yavrular beslenmek zorundadır. Her ne kadar karaciğer glikoz depoları dolu doğsalar bile kan şekeri her geçen zaman daha da düşecektir. Bu nedenle doğumdan hemen sonraki beslenme hayati önem taşır. Hypoglisemi ve buna bağlı ölümler gerçekleşebilir. Kısa süre içinde bir çay bardağı kaynamış ve ılıtılmış su içine bir küp şeker ile hazırlanan solusyondan birkaç damla içirilir ve daha sonra biberon maması verilerek genel durum güçlendirilmeye çalışılır. Beslenmesi için gerekli olan biberon ve biberon maması veteriner klinikleri ve pet shoplarda rahatça bulunabilmektedir. Eğer mama bulamıyorsanız pirinç unu, şeker ve su (veya pastörize inek sütü) ile hazırlanacak bir mama geçici süre kullanılabilir. Ayrıca eczaneden 0–3 aylık bebekler (insan) için olan mamalardan da kullanabilirsiniz.
 

Mamanın hazırlanışı: Bir cezvede içme suyu kaynatılır ve kaynayan su önceden içi sıcak su ile çalkalanmış biberona boşaltılır. Biberonda bulunan her çizgi için bir ölçek mama konulup topaklar kayboluncaya kadar iyice çalkalanır. Hazırlanan mamadan birkaç damla bileğimize damlatılır, eğer bileğimiz yanmıyorsa yavru beslemeye başlanabilir. Biberon 45 derecelik bir açı ile yavruya verilir. Beslenme sonrası yavrunun ağız temizliği ılık suya batırılmış bir pamuk veya gazlı bez ile yapılmalıdır. Yeni doğan her üç saatte bir beslenmelidir. Bir defada aldığı mama miktarı ilk hafta 2-6 cc. , ikinci ve üçüncü haftalarda bu doz biraz daha artarak 10 cc. 'yi bulur. Dördüncü haftadan itibaren ek gıdaya geçmeye başlanabilir.

Annesiz kalmış bebek kedilerin sfinkterleri henüz gelişmediğinden idrar ve dışkıyı kendi başına yapamaz. Normal şartlarda anne kedi, yavrunun perineal bölgesini diliyle yalayarak idrar ve defekasyonu uyarır. Anne kedi olmadığı için ona bakan kişi her beslenme öncesi ve sonrası yavrunun idrar ve dışkılama işlemini yaptırmalıdır. Bu işlem için bir parça pamuk, su ile çok az ıslatılarak yavrunun perineal bölgesine yavaş dokunuşlarla idrar ve defekasyon yaptırılır. Pamuk ile masaj genital organdan anüse doğru olmalıdır (yani genital organdan kuyruk altına doğru). Genital organın dışkı ile kontamine olması sonucu üregenital sistem hastalıkları çok kolay gelişebilir, bu nedenle her idrar ve dışkı yapımından sonra genital bölge eczanelerde ve veteriner kliniklerinde kolayca bulunabilecek asitborik (%3) solüsyonu ile temizlenmelidir.

Size ve küçük dostlarımıza sağlık ve mutluluklar dilerim, iyi günler.